جمع آوری مطلب: آتش نشان حسن مطوری
هر سال با شروع فصل سرما و استفاده از وسایل گازسوز، هرساله تعداد زیادی از هم وطنان جان خود را در اثر مسمومیت با منوکسیدکربن از دست می‌دهند. گازی بی‌بو و بی‌رنگ که با چشم قابل مشاهده نیست و در اثر سوخت ناقص مواد سوختی و عموماً در فضای بسته ایجاد می‌شود. در اثر احتراق هر نوع ماده سوختنی به‌خصوص در محیط های دربسته و فاقد اکسیژن ممکن است این گاز تولید شود. گازی بسیار سمی که به علت عملکرد نامناسب وسیله گرمایشی در اثر سوخت ناقص ، نصب نادرست ویا استفاده ناصحیح از آن ایجاد می شود غلظت منو اکسید در مقادیر بسیار پائین نیز برای انسان خطرناک وکشنده است . تمام وسایل گاز سوز یک عامل بالقوه هستند ، حتی اگر تولیدکنندگان وسایل گاز سوز بارها و بارها تبلیغ کنند که این وسایل خطری ندارند.
حادثه های ، ناگهان و فقط یک بار رخ می دهند و قابل جبران نیستند. با توجه به فصل سرما و استفاده بیشتر خانواده‌ها از وسایل گرمایی گازسوز، خانواده‌ها باید از علایم شایع گازگرفتگی مطلع باشند و در صورت مشاهده این علایم، اقدامات اولیه را انجام دهند. گیجی، کرختی مزمن، سردرد ناگهانی و بدون درد از علایم شایع گاز گرفتگی است که افراد سالم به دلیل این که این علایم دیرتر در آنها بروز می‌کند باید کاملاً هوشیار بوده و با مشاهده این علایم، در افرادی که حساس‌تر هستند، سریعاً اقدامات اولیه را انجام دهند.
در شرایط عادی که نفس می‌کشیم اکسیژن توسط گلبول‌های قرمز به همه اعضای بدن می‌رسد اما منوکسیدکربن می‌تواند با قدرت بسیار زیادی به گلبول‌های قرمز چسبیده و به راحتی جدا نشود، همین امر باعث می‌شود که اکسیژن به سلول‌های بدن به خصوص قلب و مغز نرسد و به همین ترتیب اثرات مسمومیتی خود را نشان دهد. علائم گازگرفتگی بستگی به میزان منوکسیدکربن موجود در فضای حادثه دارد در ابتدا علائم به صورت خفیف است و به صورت گیجی، کرختی مزمن و در واقع علائمی شبیه یک آنفلوانزا خود را نشان می‌دهد که افراد در مواجهه با چنین علائمی، باید به وجود گاز منوکسیدکربن در فضا شک کنند.
علایم مسمومیت حاد با این گاز شامل سردرد، سرگیجه، تهوع و استفراغ، بیهوشی، تشنج و اغماست. در بیماران مبتلا به ناراحتی‌های قلبی ممکن است تشدید بیماری یک علامت هشدار دهنده باشد. یکی از مهمترین اعضای بدن که به اکسیژن نیاز دارد، مغز است، این علائم به تدریج به صورت سردردهای ناگهانی شبیه میگرن بروز می‌کند و اگر تشدید شود می‌تواند فرد را دچار دردهای شدیدتر مثل تشنج، ضعف، بی‌حالی شدید و نهایتاً حالت کما کند.
عوارض قلبی مانند اختلال در عملکرد عضلات قلب و نارسایی کلیه و در سایر موارد تغییر در رنگ پوست، از علائم مسمومیت با گاز منوکسید کربن است. در صورت مشاهده علایم گاز گرفتگی، بهترین کار این است که با حفظ خونسردی فرد را از شرایطی که دچار مسمومیت شده خارج و درها و پنجره‌ها را سریع باز کنند و اجازه دهند اکسیژن کافی به او برسد. باید از تجمع در کنار مریض جداً خودداری کنند زیرا این عمل از رسیدن سریع اکسیژن به فرد جلوگیری می‌کند.
لباس تنگی که مانع رسیدن تنفس مناسب به فرد می‌شود را به سرعت آزاد کنند و با ۱۱۵ تماس گرفته و اجازه دهند تا آنها، اقدامات اولیه مناسب را انجام دهند. البته باید توجه داشت این اقدامات زمانی تأثیرگذار است که فرد مدت زمان کمی را در مواجهه با گاز باشد. در بسیاری از موارد که افراد در خواب هستند و مدت زمان طولانی با گازمنوکسید کربن قرار دارند، غلظت این گاز سبب آسیب مغزی شدید بر فرد و منجر به یک آسیب برگشت‌ناپذیر و مرگ مغزی می‌شود. افرادی که به مصدومان کمک می‌کنند، خود نیز در معرض گازگرفتگی قرار دارند، توصیه می شود : بلافاصله در بدو ورود، درها و پنجره‌ها را بازکرده و به تهویه مناسب هوا کمک کنند. مسئول روابط عمومی سازمان آتش نشانی نجف آباد در پایان از شهروندان تقاضا داشتند که قبل از روشن کردن بخاری‌هاو شومینه‌ها، از سالم بودن و نصب صحیح وسایل گرمایشی منازل و محل کار خود مطمئن شده و توصیه‌های ایمنی را جدی بگیرید.
